| 
                  
                    KHÍ ĐỘC AMÔNIAC VÀ TÁC ĐỘNG LÊN TÔMTrở về Amôniac sinh ra từ chất  thải của con nuôi; thức ăn thừa, cây cỏ và động vật thối rữa; và là sản phẩm phụ  của quá trình chuyển hóa  chất,  được cơ thể đào thải ra ngoài. Khi nồng  độ Amôniac trong nước cao thì quá trình đào thải Amôniac bị chậm lại làm cơ thể  bị nhiễm độc. Trong nước, Amôniac tồn tại ở dạng iôn NH4+ không độc và amôniac tự  do NH3 độc hại. Tổng nồng độ hai dạng trên được gọi là TAN. Cùng nồng độ TAN, nhưng pH và nhiệt độ càng  cao thì nồng độ khí độc NH3  càng cao, con nuôi càng dễ bị nhiễm độc, làm  sức đề kháng giảm, nên dễ bị bệnh. Tiêu chuẩn Việt nam cho ngưỡng NH3 là 0,3 mg/l. Ngưỡng này ứng với các ngưỡng TAN khác nhau ở các pH và nhiệt độ khác nhau (Bảng 1). Kết  quả thử nghiệm trên 5 loài tôm của những nhà nông học Mỹ cho thấy ở nồng độ NH3tự do 0.45 mg/l, tốc độ tăng trưởng của tôm giảm  50% và nồng độ tối đa của NH3 tự do đảm bảo tốc độ tăng trưởng chỉ giảm 1 – 2 % là khoảng 0,1 mg/l. (Số liệu  của Wickins).                   Nước  lợ thường có pH 8.0 - 8.3. Trong những đầm có tảo phát triển mạnh, pH có thể  tăng lên đến 9 vào lúc chiều tà. Hiện tượng này  không ảnh hưởng nhiều lắm  đến sản lượng của đầm tôm nhưng  cần thiết  phải giữ TAN ở  mức thấp. Mật độ tôm càng cao và tôm càng lớn, tiêu thụ thức ăn càng nhiều thì  nguy cơ Amôniac  càng cao. Trong tự nhiên, Amôniac   chuyển  dần thành Nitrit và Nitrat ít độc hơn, nhưng   quá trình chuyển hóa xảy  ra chậm, nên luôn có nguy cơ Amôniac  vượt quá ngưỡng cho phép. Nếu Ôxy hòa tan thiếu thì  Nitrat và Nitrit chuyển ngược về Amôniac, làm  Amôniac  tăng cao. Tăng  ôxy hòa tan giúp Amôniac chuyển hóa thành Nitrat, do đó  một trong những biện pháp giữ nồng độ Amôniac thấp là cung cấp đủ ôxy cho đầm  tôm. Phương  pháp tốt nhất khắc phục sự tích tụ Amôniac và các chất độc hại trong đầm là   hút bỏ chất thải và thức ăn thừa, thay nước kịp thời, gia tăng quạt nước khi nồng độ amôniac tăng cao. Kỹ thuật BIOFLOC có tác dụng rất tốt trong việc khử amôniac. Cần kiểm tra nồng độ amôniac ba ngày một  lần trong hai tuần đầu, hai ngày một lần trong tháng  hai tuần kế và mỗi ngày sau đó.    Trong trường hợp nuôi tôm với mật độ cao thì nên kiểm tra amôniac mỗi ngày. |